"Ve her şey bittiğinde, hatırlayacağımız şey; düşmanlarımızın sözleri değil, dostlarımızın sessizliği olacaktır."
Bosna Hersek'in Bosanski Şamats şehrinde 1925 yılında dünyaya gelen Aliya, İkinci Dünya Savaşı boyunca faşist ideolojiye, sonrasında ise komünist ideoloji ve uygulamalarına karşı verdiği mücadele ile ismini duyurmaya başladı. İkinci Dünya Savaşı’nda yaşanan biyolojik ve manevi soykırımdan Boşnakları korumak için kolej ve üniversite öğrencilerinden oluşan Mladi Müslümani (Genç Müslümanlar) isimli, teşkilatta görev aldı. Komünist Yugoslavya zamanında İslamcılık suçlamasıyla dört yıl hapis yattı.
1983 yılında yayımlanan İslam Manifestosu adlı eserinden dolayı on dört yıla mahkûm edildi. Beş yıl daha hapis yattı. Cezaevinden çıktıktan sonra Bosna-Hersek Özerk Cumhuriyeti'nde Demokratik Eylem Partisi (SDA) adı verilen bir siyasi parti kurdu. SDA, 5 Aralık 1990'da gerçekleştirilen genel seçimleri kazandı. Aliya İzzetbegoviç cumhurbaşkanı oldu. 1992 yılında bağımsızlık sonrası yaşanan Sırp işgali döneminde de ülkesini kurtarabilmek için büyük çaba gösterdi. Birleşmiş Milletler'in koruması altındaki Srebrenitsa'da 1995 yılında soykırım işlenirken direncini kaybetmedi.
Avrupa'nın en büyük dördüncü silahlı gücü olan Yugoslavya Ordusu'nun üç yılda dize getiremediği Boşnaklar, savaşın lehlerine dönmeye başlaması üzerine uluslararası toplumun baskısıyla 1 Kasım 1995 tarihinde imzalanan Dayton Antlaşması ile Bosna Hersek'in sınırlarını korumayı başardı. Halkına uluslararası arenada tanınan bir devlet ve bayrak bırakan Aliya, sağlık durumu kötü olmasına rağmen, savaştan sonraki dört yıl boyunca savaşın yaralarının sarılmasına ve ülkenin kalkınmasına önemli katkılarda bulundu. Siyasi önderliğinin yanı sıra entellektüel kapasitesi ve eserleriyle yarınlara mesaj bıraktı.
19 Ekim 2003 tarihinde Saraybosna hastanesinde vefat etti.
“Kur'an edebiyat değil, hayattır; dolayısıyla O'na bir düşünce tarzı değil, bir yaşama tarzı olarak bakılmalıdır."
يچعلييه عزت به غوو
و هر شي بيتتيكينده، خاطرلاياجغيميز شي؛ دشمنلريميزك سوزلري دكيل؛ دوستلريميزك سسسيزلكي اولاجق در
بوسنه هرسكك بوسانسكي ساماتس شهرينده ۱٩۲٥ ييلينده دنيايه كلن علييه، ايكينجي دنيا صواشي بويونجه فاشيست ايده اولوژييه، صوكره سنده ايسه قومونيست ايده اولوژي و اويغولامالرينه قارشي ويرديكي مجادله اييله ايسميني دويورميه باشلادي. ايكينجي دنيا صواشينده ياشانان بييولوژيك و معنوي صوي قيريمدن بوشناقلري قورومق ايچين قولژ و اونيورسيته اوكرنجيلريندن اولوشان ملادي موسليماني (كنچ موسلمانلر) ايسيملي تشكيلاتده كوره و آلدي. قومونيست يوغوسلاويه زمانينده ايسلامجيليق صوچلاماسيله دورت ييل حبس ياتدي. ۱۹۸۳ ييلينده ياييملانان اسلام مانيفه ستو سي آدلي اثريندن دولايي اون دورت ييله محكوم ايديلدي. بش ييل دها حبس ياتدي. جزا اويندن چيقديقدن صوكره بوسنه هرسك اوزرك جمهورييه تينده ده موقراتيك ايله م پارتيسي (ص د آ) آدي ويريلن بر سياسي پارتي قوردي. ص د آ ٥ آراليق ۱۹۹۰ده كرچه كلشديريلن ككل سه چيملري قازاندي. علييه عزت به غوويچ جمهور باشقاني اولدي. ۱۹۹۲ ييلينده باغيمسزليق صوكره سي ياشانن صيرپ اشغالي دونه مينده ده اولكه سيني قورتارابيلمك ايچين بويوك چابا كوستردي. بيرلشميش مللتلرك قوريماسي آلتينده كه سه ره بره نيتسا ده ۱۹۹۵ ييلينده صوي قيريم ايشله نركن ديرنجيني غاﺌِب ايتمه دي.
آوروپه نك اك بويوك دوردنجي صلاحلي كوجي اولان يوغوسلاويه اوردوسينك اوچ ييلده ديزه كه تيره مه ديكي بوشناقلر صواشك لهلرينه دونمه يه باشلاما سي اوزرينه اولوسلر آراسي توپلومك باسقيسيله ۱قاسيم ۱۹۹۵ تاريخينده ايمزالانان دايتون آنتلاشمه سي ايله بوسنه هرسكك صينيرلريني قورومايي باشاردي
خلقينه اولوسلر آراسي آره نا ده تانينان بر دولت و بايراق بيراقان علييه، صاغليق دورومي كوتو اولماسينه راغماً صواشدن صوكره كه دورت ييل بويونجه صواشك يارالرينك ساريلماسينه و اولكه نك قالقينماسينه اونملي قاتقيلر ده بولوندي. سياسي اونده رليكينك ياني صيره انته له كتوﺌل قاپاسيته سي و اثرلريله يارينلره مساژ بيراقدي
۱۹اكيم ۲۰۰۳ تاريخينده سراي بوسنه خسته خانه سينده وفات ايتدي.
قران اده بيات دكيل حياتدر؛ دولاييسييله اوكا بر دوشونجه طارزي دكيل، بر ياشامه طارزي
اولاراق باقيلماليدر
Osmanlı Türkçesi'ne Çeviren: Ömer Faruk Çoban
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder